Επιλεκτικότητα στο φαγητό: Πώς μπορούμε να το μάθουμε;
Οι γονείς πολλές φορές κατά τη διάρκεια του γεύματος όταν το παιδί είναι επιλεκτικό στο φαγητό μπορεί να δώσουν ολόκληρη μάχη. Πολλές φορές ξεκινάει με μια απλή διαμαρτυρία και τελειώνει με κραυγές, ξεσπάσματα και το φαγητό να έχει σκορπιστεί σε όλο το δωμάτιο. Το ερώτημα παραμένει: είναι η άρνηση τροφής μια φυσιολογική αντίδραση ενός παιδιού επιλεκτικού στο φαγητό ή θα μπορούσε να είναι σημάδια μιας διαταραχής σίτισης;
Ένα μικρό πρόβλημα με την τροφή συχνά μπορεί συνοδεύεται συνήθως και απο μια αναπτυξιακή καθυστέρηση ή διαταραχή. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται σε αυτές, διαταραχές του φάσματος του αυτισμού, σύνδρομο Down, διαταραχές της γαστρεντερικής κινητικότητας, εγκεφαλικής παράλυσης, αναπνευστικής διαταραχής ή κυστικής ίνωσης.
Τα παιδιά που είχαν νοσηλευτεί για μεγάλο χρονικό διάστημα από τη γέννηση τους ή που έλαβαν τραχειοτομή ή σωλήνα σίτισης μπορεί να έχουν δυσκολία στην μετάβαση σε κατάλληλες για την ηλικία του παιδιού τροφές και υφές. Ωστόσο, τα παιδιά που θεωρούνται τυπικά αναπτυσσόμενα μπορεί επίσης να αναπτύξουν ένα φόβο για τα τρόφιμα. Η έρευνα δείχνει ότι το 25% των παιδιών υποφέρουν σε κάποιο βαθμό από μια διαταραχή σίτισης. Παιδιά που πάσχουν από μια αναπτυξιακή, νευρολογική ή γενετική διαταραχή, ο αριθμός αυτός ανέρχεται σε μεγαλύτερο ποσοστό (Branan & Ramsey, 2010).
Μια διαταραχή σίτισης χαρακτηρίζεται από τις δυσκολίες σίτισης ή πόσης συμπεριλαμβανομένου του μασήματος, το πιπίλισμα ή την κατάποση. Τα παιδιά που δεν έχουν αναπτύξει στην ανάλογη ηλικία κατάλληλες δεξιότητες σίτισης ή / και να έχουν μια γενετική, αναπτυξιακή ή συμπεριφορικές διαταραχές μπορεί να έχουν δυσκολία κατά τη διάρκεια των γευμάτων.
Μερικά σημάδια και συμπτώματα ενός προβλήματος σίτισης είναι τα εξής:
-Δυσκολία στην αναπνοή όταν τρώει ή πίνει
-Κίνδυνος πνιγμού, φίμωση ή υπερβολικό κλάμα κατά τη διάρκεια των γευμάτων
-Τα ξεσπάσματα όταν παρουσιάζονται με τα νέα τρόφιμα
-Η υπερβολική έκκριση σάλιου ή διαρροής των τροφίμων / υγρών από το στόμα
-Δυσκολία στην μάσηση ή κατάποση τροφής
-Περιορισμένη ποικιλία των τροφίμων που καταναλώνονται, συνήθως λιγότερο από 20
-Άρνηση των κατηγοριών τροφίμων με βάση την υφή ή βασική ομάδα τροφίμων
-Άρνηση να φάει τα γεύματα με την οικογένεια.
Για να αντιμετωπίσουμε καλύτερα τα παιδιά με προβλήματα σίτισης, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τα παιδιά που δεν πληρούν τα κριτήρια.
Τα παιδιά που απλά “τσιμπολογούν” έχουν τα ακόλουθα σημεία και συμπτώματα (Toomey 2010, Arvedson 2008):
-Τρώνε μια περιορισμένη ποικιλία τροφίμων, αλλά έχουν περίπου 30 τρόφιμα που θα φάνε
-Πρόσληψη αρκετών θερμίδών την ημέρα για την ανάπτυξη και τη διατροφή
-Χάνουν το ενδιαφέρον τους σε ένα συγκεκριμένο τρόφιμο για ένα χρονικό διάστημα, αλλά την αποδέχονται και πάλι μετά από μερικές εβδομάδες
-Τρώνε τουλάχιστον ένα φαγητό από όλες τις μεγάλες ομάδες τροφίμων (πρωτεΐνες, δημητριακά, φρούτα, κλπ)
-Ανεχονται μια νέα τροφή στο πιάτο, ακόμη και αν δεν το φάνε
Παρά το γεγονός ότι τα γεύματα μπορεί να είναι δύσκολα για τους γονείς, για τη διάκριση μεταξύ των δύο βοηθά να προσέγγισετε το παιδάκι εξατομικευμένα και χωρίς το αδελφάκι του.
Όταν η επαγγελματική διάγνωση του παιδιού είναι η διαταραχή σίτισης, υπάρχουν τρία βασικά σημεία που πρέπει να θυμάστε:
-Επικοινωνήστε με τον παιδίατρο που παρακολουθεί το παιδί, τον διατροφολόγο ή άλλους φορείς παροχής υγειονομικής περίθαλψης, προκειμένου να δημιουργήσει το καλύτερο πλάνο θεραπείας για το παιδί.
-Μια διεπιστημονική προσέγγιση παρέχει διάφορες απόψεις γενικότερα για το παιδί .
-Επιλέξτε τρόφιμα που είναι σημαντικά για την οικογένεια λαμβάνοντας υπόψιν την κουλτούρα και τον τόπο καταγωγής της οικογένειας. Αν κανένας άλλος στην οικογένεια δεν τρώει π.χ. το μπρόκολο, μπορεί να μην είναι μια απαραίτητη τροφή για να προσθέσετε στο διατροφολόγιο του παιδιού.
-Δημιουργήστε έναν πίνακα με τους στόχους που θα σας θέσει ο θεραπευτής που παρακολουθεί το παιδί για την καλύτερη παρακολούθηση της προόδου και δώστε στο παιδί ένα κίνητρο.
-Μην ξεχνάτε να συμβουλεύεστε και να ενημερώνετε τον λογοθεραπευτή σας προκείμενου να σας καθοδηγήσει και να σας συμβουλεύσει κατάλληλα.
Ψυχολόγος- Λογοθεραπεύτρια
Σολωμού 13Α & Περιστάσεως
Νίκαια, Αθήνα
logoueuxereia@gmail.com
Βιβλιογραφία:
- Lori Ernsperger (2004) Just Take a Bite: Easy, Effective Answers to Food Aversions and Eating Challenges. Publisher: Future Horizons; 1 edition (January 1, 2004)
- Στέλιος Παπαβέντσης (2010) “Προικισμένα μωρά, εμπνευσμένοι γονείς: Για άλλη μια προσχολική διατροφή” εκδόσεις Πατάκη.
